HUGO HOUDT HET HELDER

Circulair werken en rekenen

In zijn columns laat Hugo Later zijn ‘groene geweten’ spreken en toont hij hoe een integrale kijk op duurzame oplossingen samen kan gaan met financiële duurzaamheid. Deze keer over circulair werken en rekenen.

“Een nieuwe manier van denken vraagt een omslag, niet alleen bij onszelf, maar ook bij onze opdrachtgevers. Neem nu die overheid die een miljoen bomen wil planten. Omdat ze kwalitatief en kwantitatief willen bijdragen aan klimaatadaptatie. Wij kregen de opdracht om daarvoor plekken te zoeken en de bomen te planten, als een soort ‘bomenmakelaar’. Maar, als je voor elke boom twee boompalen gebruikt – zoals dat meestal gebeurt bij jonge bomen – dan moet je daarvoor weer bomen kappen... Alleen al vanwege de CO₂-doelstellingen is dat op zijn zachtst gezegd niet handig.

Download onze Whitepaper

In de whitepaper Groenbeheer: de kunst van het behouden van de natuur laten we zien dat een nieuwe manier van groenbeheer hét antwoord is op wateroverlast en hittestress, en dat meer groen - en meer biodiversiteit - in onze openbare ruimte tot een enorme verbetering van de leefkwaliteit leidt.

Download Gratis

Daarom stellen wij voor om de bomen ondergronds te verankeren, met banden over de kluit die de boom overeind houden. Die banden zijn ecologisch verantwoord en lossen op den duur op in de grond, zonder milieuschade en zonder kosten voor het opruimen ervan. (De boompalen zouden ook nog eens in de planning en de begroting staan om na drie jaar verwijderd te worden.)

De afweging tussen boompalen en ondergronds verankeren moet natuurlijk ook financieel gebeuren. En het gekke is dat de rekenmethode daarvoor nog vaak lineair is en niet circulair. Als we geen bomen hoeven te kappen voor het hout van de boompalen, verbeteren we het klimaat. En als we na drie jaar geen boompalen hoeven op te halen omdat de bomen ondergronds verankerd zijn, scheelt dat niet alleen een post op de begroting maar ook de milieukosten van de palen en het vervoer ervan. Uiteindelijk ben je dan na drie jaar goedkoper uit met de ondergrondse verankering, die bij de aanschaf duurder is dan de boompalen.

Dit is een mooi voorbeeld van hoe ‘control’ het dreigt te winnen van ‘cultuur’, hoe de manier van rekenen in de weg kan staan van duurzaam investeren. Een atleet gaat ook niet sneller lopen als je de prestaties met een stopwatch opneemt; daarvoor zijn een stevig trainingsschema en gezonde voeding nodig. Veel overheden hebben nog last van die lineaire manier van rekenen en de traditionele manier van verantwoording afleggen, maar gelukkig dringt het circulaire denken steeds meer door.”