World Soil Day
De bodem is de basis
Naast Sinterklaas is het op 5 december ook ieder jaar World Soil Day. Op deze dag organiseert de FAO (Food en Agriculture Organisation) van de Verenigde Naties, World Soil Day.
Deze dag is in 2002 ontstaan op initiatief van International Union of Soil Science (IUSS) en bedoeld om het belang van een gezonde bodem als kritische component van natuurlijke systemen en haar vitale bijdrage aan ‘human well-being’ onder de aandacht te brengen.
Belang van de bodem
Zonder dat je het soms door hebt, is iedereen afhankelijk van de bodem. We bouwen erop, we halen er grondstoffen uit, natuur leeft erop en erin en we zijn ervan afhankelijk voor ons voedsel.
De bodem is de basis van al het leven op aarde. Ons leven (mensen) en dat van alle dieren en planten om ons heen. In het buitengebied en in de stad.
Zijn we altijd goed voor de bodem?
De bodem is goed voor ons, maar zijn wij altijd goed voor de bodem? Het antwoord is helaas: niet altijd. Uit de recent gepubliceerde ‘EU Soil Strategy for 2030’ blijkt dat de 70% bodems in Europa niet gezond is en te maken heeft met niet duurzaam landgebruik, klimaatverandering, vervuiling, overbemesting en afname van biodiversiteit. Ook in ons werkgebied komen we helaas ongezonde bodems tegen. Deze bodems zijn overmatig verdicht, onvoldoende ontwaterd of juist te droog of bevatten onvoldoende organische stof en voeding.
Een gezonde bodem zit vol leven (en koolstof)
Gezonde bodems zitten vol biodiversiteit; 25% van alle biodiversiteit op aarde. Eén theelepel goede grond bevat meer dan een biljoen (een 1 met negen nullen!) bacteriën en meer dan een kilometer aan schimmeldraden. Met zoveel biodiversiteit is het ook goed te begrijpen dat 72% van de koolstof in een bos in de bodem is opgeslagen. 17% van de koolstof zit in de takken en bladeren en 6% in de wortels.
Wat kunnen wij betekenen?
De positieve effecten van groen in onze leefomgeving is voor veel mensen een bekend gegeven. Groen verkoelt, groen draagt bij aan een betere gezondheid, groen zorgt voor sociale cohesie, groen verhoogt de waarde van huizen, groen zorgt voor biodiversiteit en groen vermindert de kans op wateroverlast.
Om deze positieve effecten te bereiken is de bodem essentieel. Een boom of plant heeft grofweg gezien 5 elementen nodig voor goede groei: licht, lucht, ruimte, voeding en water. De laatste 4 (van de 5) elementen voorziet de bodem.
Het is belangrijk dat we met zorg omgaan met de bodem. Beschouw de bodem als een levend organisme. Is een bodem goed, blijf er dan vanaf! Grondbewerking maakt soms meer kapot dan je lief is. Dit is ook de reden dat in de landbouw ‘niet-kerende grondbewerking’ sterk in opkomst is.
Zorg ook dat het bodem (en het bodemleven) gevoed wordt. En hier bedoelen we geen kunstmest mee maar organische stof. Het laten liggen van bladeren, zoals Esther recent beschreef in haar column, is hierbij een goed idee.
