Circulaire speeltuinen
Almere
Circulaire speelplekken Almere
Na maanden hard werken leverde Donker Groep in 2020 twee bijzondere speeltuinen op in de gemeente Almere: een in het Hannie Schaftpark en een in het Muzenpark. De speelplekken hebben elk hun eigen signatuur, maar in één ding zijn ze gelijk: het zijn allebei circulaire speeltuinen waarin de nadruk op natuurlijk spelen ligt.
Jarenlang was het Hannie Schaftpark vooral een plek voor hardlopers en hondenuitlaters. In dit gedeelte van de stad was er namelijk nog geen grote speeltuin – al kun je je dat haast niet voorstellen als je kijkt naar wat er nu staat. Een doolhof, schatopgraving, eetbaar groen, sluippaadjes, een klimrots en wilgenhutten vormen samen een educatief en innovatief speellandschap waarin voor ieder kind voldoende te ontdekken valt.
Pleitbezorger van het circulair spelen
De glijbaan en klimrots in het Hannie Schaftpark stonden eerst op andere speelplekken binnen de gemeente, vertelt Joyce Koning, projectleider van de gemeentevakgroep Spelen. Maar Almere heeft zich binnen de Metropoolregio Amsterdam opgeworpen als pleitbezorger van het circulair spelen, en dat betekent onder andere dat oude speeltoestellen niet meer klakkeloos worden vervangen door nieuwe.
‘In plaats daarvan zetten we ze op onze interne marktplaats,’ legt Koning uit, ‘zodat we ze elders in de gemeente kunnen hergebruiken.’ Is er toch een toestel versleten? Koning: ‘Dan kijken we of de losse onderdelen nog bruikbaar zijn. Als de glijgoot van een glijbaan bijvoorbeeld nog goed is, koppelen we die los en leggen we ’m op een speelheuvel.’ Net zo effectief – en soms nog mooier ook.
Een oneindige stroom van materialen
Die circulaire insteek is een kolfje naar de hand van Donker Groep, waar duurzaamheid al jaren de standaard is. ‘We werken bij Donker al zo lang circulair,’ zegt ondergrond- en speelexpert Sander Werkhoven, ‘dat we onszelf bij een nieuw project automatisch afvragen: Welke materialen zijn er al? Wat kunnen we daarmee? En kunnen onze collega-aannemers, idverde en Krinkels, misschien gebruikmaken van de spullen die bij ons vrijkomen?’ Zo komt er een oneindige stroom van materialen op gang die perfect binnen de gedachte van circulaire spelen past.
Samen op avontuur in de natuur
Aanvullend op het circulaire spelen werkt de gemeente ook inhoudelijk volgens een bijzonder speelbeleid. Onder de noemer ‘samen op avontuur’ zet Almere vol in op een natuurlijk speellandschap met niet alleen speeltoestellen, maar ook boomstammen, keien en andere natuurlijke speelelementen. ‘Uit onderzoek blijkt dat natuurlijk spelen heel goed is voor kinderen,’ stelt Koning. ‘Ze leren natuurlijke elementen kennen, risico’s inschatten, en het prikkelt de fantasie.’
De charme van het speeltoestel
Ook voor Donker Groep is natuurbeleving belangrijk. ‘We willen graag dat kinderen spelenderwijs ontdekken wat de natuur allemaal te bieden heeft,’ zegt Werkhoven. ‘Liefst niet via gebaande paden, maar langs hun eigen weg.’
Toch zijn er altijd kinderen – en trouwens ook ouders – die behoefte hebben aan de vastigheid en veiligheid van een speeltoestel. ‘Daarom zoeken we constant naar een middenweg,’ legt Werkhoven uit. ‘We gebruiken het speeltoestel als aantrekkingskracht, en laten het kind vandaaruit de rest van de locatie ontdekken. Het ene kind blijft dan wat dichter bij het toestel, maar er zijn er ook genoeg die lekker bloemen gaan plukken, of het doolhof in duiken.’
Inclusief spelen
De speeltuin in het Muzenpark is een schoolvoorbeeld van een natuurlijk speellandschap. De basis is een plein waar aanleidingen en toestellen omheen staan die in het kader van inclusiviteit – net als de speeltuin in het Hannie Schaftpark – ook toegankelijk zijn voor kinderen met een beperking. Hoe verder weg de aanleidingen, hoe natuurlijker ze worden. En omdat het park een arboretum is, heeft Donker de bomen nadrukkelijk meegenomen in het ontwerp.
Vanuit de beleving van het kind
Beide speeltuinen zijn samen met de omwonenden ontworpen. Een vast onderdeel van de totstandkoming van een nieuwe speelplaats in Almere is namelijk het participatietraject. Dat dient enerzijds om bewoners te laten zien hoe het beleid van de gemeente eruitziet, maar ook om ze mee te laten denken. ‘En daarbij vinden we het vooral belangrijk om naar de kinderen te luisteren,’ zegt Koning. ‘Zij zijn immers de eindgebruikers.’
Gelukkig is dat precies waar Donker Groep goed in is. Koning: ‘Ze weten bij Donker niet alleen hoe ze natuurlijk spelen en traditioneel spelen goed met elkaar kunnen combineren, maar ontwerpen ook echt vanuit de beleving van het kind. Je voelt aan alles dat dat bij hen voorop staat.’
Ideeën uitwisselen
Wil je met een adviseur van Donker Spelen brainstormen over de mogelijkheden van een Natuur Speeltuin? We voorzien je graag van ideeën en adviezen. Laat hieronder je gegevens achter!
