Ontwerp onthuld

In Ontwerp Onthuld nemen we je mee achter de schermen van ons ontwerpproces. Van eerste schetsen tot definitieve plannen, van beplantingsvisies tot levensechte renders: stap voor stap ontrafelen we hoe een ontwerp van Donker Design groeit en tot leven komt.

Voor onze ontwerper Michelle was het ongebruikte dak van CODA in Apeldoorn een perfecte kans om haar visie tot leven te brengen. Ze vertelt over de afwegingen en ideeën die haar ontwerp vormgaven: een groene daktuin die uitnodigt tot evenementen, creativiteit en het vergroten van biodiversiteit.

Schetsontwerpen

Tijdens het startoverleg met de opdrachtgever en de betrokken partijen kwamen direct veel wensen en eisen op tafel. Het programma was omvangrijk, terwijl de beschikbare oppervlakte en de dakbelasting beperkt waren. Om aan dit eisenpakket te voldoen, hebben we twee ontwerpvarianten ontwikkeld. De eerste variant was een organisch ontwerp, waarin een route langs kunstwerken werd gecombineerd met kleinere, intieme verblijfsplekken. De tweede variant was een strakker ontwerp, ontworpen om grootschalige evenementen te ondersteunen en ruimte flexibel te kunnen inzetten.

Beide varianten zijn gepresenteerd aan de directie, het museum, de bibliotheek en het Experience Lab. De keuze viel uiteindelijk op het strakke ontwerp, met de nadrukkelijke wens om flexibiliteit in de inrichting te behouden. Vanuit die keuze zijn we de volgende fase ingegaan.

Voorlopig ontwerp

In het voorlopig ontwerp hebben we ingezoomd op drie thema’s: flexibiliteit, materialisatie en circulariteit. Het cultuurhuis, ontworpen door Hans Ruijssenaars en Herman Hertzberger, heeft een open vide en een zichtbaar kolommenstramien. Dit stramien bood de kans om het dakontwerp verder te engineeren. Op de kolommen is meer gewicht mogelijk, wat ruimte gaf voor een slimme en functionele inrichting.

Vanuit deze mogelijkheden hebben we verschillende ruimtemodellen ontwikkeld, met zones voor brainstormen, lezingen en podiumgebruik, experimenteren en moestuinieren, en een kasruimte die verschillende activiteiten kan ondersteunen. Voor de materialen kozen we lichtgewicht en circulaire oplossingen zoals bamboehouten vlonders, bamboehouten zitranden en open constructies.

Omdat bomen te zwaar zijn voor het dak, onderzochten we de boomveer: een innovatieve oplossing waarbij bomen in een veerconstructie worden opgehangen. Dit systeem biedt natuurlijke schaduw, beleving en verplaatsbaarheid zonder extra belasting voor de dakconstructie.

Het beplantingsplan is afgestemd op hoogte, structuur en seizoensbeleving. Er is gekozen voor een mix van vaste planten, moestuinbeplanting en experimentele soorten voor het experience lab. Elk plantvak is uitgewerkt op aantal soorten, maat en kwaliteiten. Tevens is er open ruimte gehouden voor zelfstudie en experimenteren.

Ook in deze fase zijn realistische 3D-visualisaties ingezet om personeel, bezoekers en buurtbewoners mee te nemen in het verhaal van de daktuin.

Oplevering

Dankzij de samenwerking tussen CODA en Donker Design is het dak niet langer een ongebruikte ruimte, maar een levendige ontmoetingsplek waar cultuur, natuur en ontspanning samenkomen. De flexibele indeling maakt het mogelijk om verschillende evenementen te organiseren en tegelijkertijd de biodiversiteit in de binnenstad te versterken.

CODA heeft hiermee niet alleen een duurzame en innovatieve toevoeging aan het gebouw gekregen, maar ook een plek die bezoekers en inwoners inspireert en uitnodigt tot ontmoeting en ontdekking.