'Het Clausplein is een plek geworden waar je wil zijn'
Van een vrijwel volledig versteend plein met amper beplanting en extremen in temperatuur en wind naar een groene, duurzame plek waar je wil verblijven. Donker Groep kreeg van de gemeente Eindhoven de opdracht voor de herinrichting van het Clausplein in Eindhoven. In samenwerking met onder andere specialisten van de gemeente ontwierp en realiseerde een multidisciplinair projectteam een plein waar tegenwoordig wél gebruik van gemaakt wordt.
Projectdata:
Hoewel het Clausplein in Eindhoven bestemd was als verblijfsplein, werd er amper gebruik van gemaakt. Het volledig versteende plein functioneerde niet. Door gebrek aan groen – aan de rand van het plein stonden slechts een paar platanen - oogde het sfeerloos. Het had door het gebrek aan beplanting bovendien een extreem klimaat, waardoor het er ijskoud of bloedheet kon worden. Rondom het plein staan hoge woontorens en kantoorgebouwen, die zorgen voor een grote windbelasting. Een stadsplein waar geen gebruik van gemaakt wordt: dat past niet in de huidige urban living trends.
Donker Design ontwierp een plein waarbij een groot deel van de verstening van het Clausplein is vervangen door duurzaam groen. Het staat nu vol groen, met planten, gras en bomen. Het Clausplein is een plek geworden waar je wil zijn.
Het ontwerp van het plein is volledig afgestemd op de wensen voor het plein en de binnenstadsvisie van de gemeente Eindhoven. Er werd echt maatwerk geleverd. Door de soms extreme omstandigheden op het plein kan namelijk niet iedere plant er goed gedijen. Er is gekozen voor beplanting die weinig onderhoud nodig heeft en zorgt voor een grotere biodiversiteit in het gebied.
Door het ontwerp van Donker Design is het Clausplein een fijne verblijfsplek geworden. De beplanting heeft namelijk een verkoelende werking op de omgeving. Daarnaast dempt groen de geluidhinder, vermindert het de luchtvervuiling en stimuleert groen de biodiversiteit in de stad. Al met al verlaagd het plein de hittestress van de stad.
De omgeving is klimaatbestendiger geworden. Niet alleen geeft het plein verkoeling, ook in tijden van extreme neerslag heeft het Clausplein een belangrijke functie.
'Groen dempt de geluidhinder, vermindert de luchtvervuiling en stimuleert de biodiversiteit in de stad'
Bijzonder aan het opnieuw ontworpen Clausplein is het hergebruik van hemelwater. Onder het plein, op het dak van de onderliggende parkeergarage, is een waterretentiesysteem aangelegd. Een hele voorzichtige, goed doorgerekende klus, want zo’n dak kan maar een beperkte belasting aan. Bovendien vergde het stevige communicatievaardigheden, omdat er naast de gemeente - de eigenaar van het plein - veel meer partijen bij de herinrichting van het Clausplein betrokken waren, waaronder de bewoners van de omliggende woontorens en de eigenaar van de parkeergarage.
Foto's Laurens Mulkens
Het opvangsysteem bestaat uit kratten die zich vullen met regenwater. Zo wordt de riolering tijdens flinke piekbuien ontlast. Daarnaast gaat het water niet verloren. Het regenwater wordt op het Clausplein hergebruikt om de planten op het plein water te geven. De kratten dienen als bassin voor het irrigatiesysteem dat werd aangelegd. ,,We proberen zoveel mogelijk water vast te houden in het gebied, om er vervolgens weer dankbaar gebruik van te maken’’, vertelt projectleider Stan Dankers. Bovendien wordt ook gebruik gemaakt van water dat elders in de omgeving valt. Zo is ook de hemelwaterafvoer van een monumentaal pand aan het Clausplein ontkoppeld van het riool en aangesloten op het waterretentiesysteem.
Het Eindhovense Clausplein is met een heuse herinrichting getransformeerd tot een soort ‘mini-airco in de stad’. Waar de rest van de stad Eindhoven relatief groen is, blijft de binnenstad een beetje achter. Dit kan en moet anders. Met de herinrichting van het Clausplein is hiermee een eerste stap gezet
(bron: Straatbeeld)
Het Clausplein zoals we dat nu kennen kwam tot stand door een unieke samenwerking tussen de gemeente Eindhoven en Donker Groep. De gemeente koos niet voor een klassieke aanbesteding, maar voor een multidisciplinair team dat gezamenlijk werkte van ontwerp tot realisatie.
Om tot het beste resultaat te komen, haakten de engineers van Donker Design al in de ontwerpfase aan. ,,We hebben samen met de gemeente Eindhoven gekeken naar de kansen en risico’s voor het project en naar de beste manier van aanpak en organisatie. Donker Groep heeft de expertise in huis om zo’n project van begin tot eind te begeleiden. Door de unieke aanpak met een bouwteam heeft iedereen hetzelfde doel: een groen en succesvol plein realiseren’’, legt projectleider Stan Dankers uit.
Door die in house kennis kan Donker Groep meedenken in ieder proces, het proces van ontwerp tot realisatie begeleiden en passend maatwerk leveren. Het Clausplein is daar een mooi voorbeeld van. In samenwerking met verschillende specialisten werd het groene, klimaatbestendig plein gerealiseerd.